1936 : Γεννιέται στα Ανώγεια του Ρεθύμνου ο Νίκος Ξυλούρης. Από μεγάλη κρητική οικογένεια μουσικών και λυράρηδων (αδέλφια του είναι ο Ψαραντώνης και ο Ψαρογιάννης), ο Νίκος Ξυλούρης φαίνεται να οφείλει την αναγνωρισή του εκτός Κρήτης στον διευθυντή της Columbia, Τάκη Λαμπρόπουλο, που έτυχε να τον ηχογραφήσει σε ένα από τα πολλά γαμήλια γλέντια όπου έπαιζε. Το πρώτο βραβείο που είχε κέρδισει στο Φεστιβάλ του San Remo το 1966, παίζοντας με τη λύρα του ένα συρτάκι, δεν είχε ιδιαίτερη απήχηση στην Ελλάδα, και χρειάστηκε να περάσουν τέσσερα χρόνια για να τον ακούσουν από την κασέτα του Λαμπρόπουλου ο Ξαρχάκος και ο Μαρκόπουλος. Μετά την επιτυχία του δίσκου του "Ανυφαντού" (1969), ηχογράφησε με τον Γιάννη Μαρκόπουλο το Χρονικό (1970) και στη συνέχεια τα "Ριζίτικα" (1971) για τα οποία βραβεύτηκε από τη μεγάλου κύρους γαλλική Academie Charles-Cros. Τότε εγκαθίσταται με τη γυναίκα του Ουρανία Μελαμπιανάκη στην Αθήνα, όπου τα τραγούδια του γίνονται στις μπουάτ και τις καταλήψεις η σημαία της αντίστασης στη Χούντα. Πεθαίνει νεότατος, σε ηλικία μόλις 43 ετών, από καρκίνο.
Το σπάνιο αυτό φιλμάκι των 8mm που τράβηξε ο Anthony Sooklaris (Αντώνης Tsouchlarakis) τo 1961 σε μία ταβέρνα στο Ηράκλειο της Κρήτης, δείχνει το Νίκο Ξυλούρη να παίζει λύρα μπροστά σε μία παρέα Ελληνοαμερικανών.
Πηγή: www.lifo.gr
